Przez wielu nazywana jest papieżem skierniewickich historyków-regionalistów. Była oddana swojemu miastu i z ogromną precyzją oraz pasją badała jego losy.

Maria Filomena Anacka-Łyjak urodziła się w Skierniewicach 15 marca 1930 r. Za miesiąc obchodziłaby swoje 91 urodziny. Ukończyła Państwowe Liceum Żeńskie w Skierniewicach. Studiowała na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Swoją karierę zawodową związała początkowo z Muzeum w Łowiczu, a następnie z urzędami konserwatora we Wrocławiu i Rzeszowie. Była miejskim konserwatorem zabytków dla miasta Rzeszowa i czterech przyległych powiatów, później kierownikiem Biura Dokumentacji Zabytków w Rzeszowie. W Zarządzie Muzeów i Ochrony Zabytków Ministerstwa Kultury pełniła początkowo funkcję starszego inspektora, potem starszego specjalisty. Była długoletnim kustoszem, kierownikiem Działu Ekspozycji Wnętrz Zamku Królewskiego w Warszawie.

Opublikowała szereg prac w "Kronice Zamkowej" oraz kilka w różnych czasopismach warszawskich i wydawnictwach zbiorowych (w tym pięć związanych ze Skierniewicami).

Była autorką licznych artykułów w prasie skierniewickiej na temat historii, ludzi, zabytków i szkolnictwa naszego miasta. Jest autorką m.in. książki "Kościół św. Jakuba w Skierniewicach: przeszłość i teraźniejszość" oraz współautorką "Ukłonów z Skierniewic: historii miasta w obiektywie do 1950 r."

Jej niespełnionym marzeniem było przywrócenie właściwego kształtu i kolorystyki "herbowi jej rodzinnego miasta", o czym wielokrotnie wspominała w rozmowach i na wykładach. Z prawdziwą troską badała historię herbu Miasta Skierniewice. Przez wiele lat podejmowała starania o przywrócenie Skierniewicom herbu zgodnego z odciskiem pieczęci miejskiej na dokumencie z r. 1777, zachowanego w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie.

W ostatnich latach podjęła badania nad historią kościoła św. Stanisława. Zebrane przez Marię Anacką-Łyjak wiadomości znajdą się w przygotowywanej publikacji poświęconej temu zabytkowi.